Theo Francken meent dat het succes van zijn beleid kan afgemeten worden aan de resultaten van extreemrechts bij volgende verkiezingen. “Mocht extreemrechts toch opnieuw grote scores halen in Vlaanderen, dan zou ik dat voor een stuk zien als een persoonlijke nederlaag,” verklaarde hij. Volgens Francken werkt zijn beleid omdat er minder vluchtelingen komen. Tegelijk groeit het Vlaams Belang in de peilingen. Is het asociale asielbeleid een antwoord op extreemrechts?

Vluchtelingenprobleem niet opgelost

Europa sloot een akkoord met Turkije en wil dit herhalen met onder meer Soedan en Eritrea. Turkije krijgt 6 miljard euro om een groot gevangeniskamp voor vluchtelingen te vormen. Dat het land afglijdt naar een brutale dictatuur die mensenrechten aan de lopende band schendt, vormt geen probleem. Een oorlog tegen de Koerdische bevolking, beperking van democratische rechten, verbod op de Gay Pride, … passeren zonder protest vanuit Europa. Zolang Turkije vluchtelingen tegenhoudt, mag alles.

Artsen Zonder Grenzen besloot om niet langer geld van EU-instellingen te gebruiken omdat “het schandalig verdrag tussen Europa en Turkije het vluchtelingenrecht ondermijnt.” Oxfam had het over een “koehandel met mensenrechten.” VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR stelde dat het plan mogelijk ingaat tegen internationale conventies.

Voor Theo Francken en de rechterzijde is het probleem opgelost indien de vluchtelingen niet meer tot in Europa geraken. Ondertussen blijven de oorlogen en conflicten in Syrië, Irak, Afghanistan, Libië, … escaleren waardoor meer mensen onder oorlogsgeweld gebukt gaan. Tegenover dat menselijke lijden hanteert Francken de struisvogeltactiek: wat je niet meteen ziet, is er ook niet. De instabiliteit in Turkije door het onverantwoorde dictatoriale regime van Erdogan zorgt ervoor dat de vluchtelingencrisis op elk ogenblik opnieuw en op grotere schaal tot in Europa kan komen.

En, geen onbelangrijk detail, de levensvoorwaarden van mensen die zich gedwongen zien om op de vlucht te gaan, zijn in Turkije in heel wat gevallen onaanvaardbaar. Er is zelfs sprake van kinderarbeid door Syrische oorlogsvluchtelingen. Enkel door oorlog en ellende te stoppen, wat een breuk met het huidige systeem vereist, kunnen we ervoor zorgen dat niemand zich nog genoodzaakt voelt om te vluchten.

Racisme kan niet gestopt worden met een asociaal beleid

Volgens Francken en co zou het opsluiten van vluchtelingen in een openluchtgevangenis in Turkije nuttig zijn om extreemrechts hier te stoppen. Alsof racisme kan gestopt worden door een asociaal beleid te voeren. Het versterkt integendeel het idee dat vluchtelingen jobs afnemen of de oorzaak zijn van sociale problemen bij ons. Vluchtelingen worden als zondebok gebruikt om de verantwoordelijkheid voor het asociale besparingsbeleid door te schuiven. Dit geeft extra argumenten aan extreemrechts. In Oostenrijk haalde de extreemrechtse presidentskandidaat het nipt niet, in Frankrijk doet Marine Le Pen het goed en bij ons is er de terugkeer van het Vlaams Belang.

Toch vindt de illusie van een rechts beleid om extreemrechts te stoppen hier en daar ingang. Zo werd het in het Brexit-debat gebruikt om voor de EU op te roepen: een stem voor een Brexit zou meer ruimte geven aan rechtse populisten zoals Nigel Farrage (UKIP) of Boris Johnson en zou leiden tot een harder anti-migrantenbeleid. De rechtse populisten zouden bovendien extreemrechtse geweldenaars, zoals de moordenaar van politica Jo Cox, het nodige zelfvertrouwen geven.

Het asociale beleid van de EU geeft extra voeding aan rechtse populisten. Dit beleid laat uitschijnen dat we vluchtelingen moeten stoppen om ‘onze sociale zekerheid’ te verdedigen, alsof het niet de rechtse politici zijn die daarop besparen. Het harde anti-migrantenbeleid van de EU – denk maar aan het akkoord met Turkije – zorgde ervoor dat zelfs de Hongaarse neonazi’s van Jobbik verklaarden dat ze voor het eerst een kans zagen “voor de EU om in een positieve richting te evolueren.”

In het opbod van rechts en extreemrechts verliest de gewone bevolking: vluchtelingen, migranten, werklozen, gepensioneerden, werkenden, … Extreemrechts stoppen, betekent de gewone werkenden en hun gezinnen een degelijke toekomst aanbieden. Dat vereist een consequent links programma dat de belangen van de meerderheid van de bevolking verdedigt tegen het handvol kapitalisten dat zijn groeiende rijkdom beter kan verdedigen door de rest te verdelen.

Er waren vorig jaar 1,2 miljoen asielaanvragen in Europa. In 2014 raakte bekend dat 11 miljoen woningen in Europa leegstaan. Als we de infrastructuur van de wegen en andere openbare diensten bekijken of de tekorten in de sociale sector, dan is het duidelijk dat er ook werk genoeg kan verricht worden. Maar zo werkt het kapitalisme niet. Er wordt niet vertrokken van wat nodig en nuttig is voor de meerderheid van de bevolking. Enkel de winsten van die kleine toplaag zijn van tel. En dus wordt bespaard op onze levensstandaard en gaat dit gepaard met cynische pogingen om de verantwoordelijkheid door te schuiven naar vluchtelingen en wie het slechter heeft. We worden aangeleerd om naar beneden te schoppen zodat we niet naar boven zouden terugvechten.

Laten we samen actief opkomen voor een sociaal antwoord van werk, huisvesting, onderwijs en openbare diensten voor iedereen. Dat is waar de Actief Linkse Studenten en Scholieren voor gaan. Doe mee!

Vraagt Francken van asielzoekers wat hij zelf niet bereid is toe te passen?

De nieuwkomersverklaring van staatssecretaris voor Asiel Theo Francken doorstond het onderzoek van de Raad van State niet. Blijkt dat de verklaring niet voldoet aan de regels van het Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM), een internationale verklaring die de zogenaamde normen en waarden vastlegt. Het laten aanvaarden van de verklaring gaat immers in tegen de gewetensvrijheid. Van asielzoekers verwacht Francken dat ze de regels van het EVRM nakomen, maar in zijn eigen beleid geeft hij dus niet bepaald het voorbeeld. Misschien moet hij eerst zelf bevestigen dat hij internationale normen en waarden zal nakomen vooraleer hij het van anderen verwacht?